Poznaj siłę swojej marki – zobacz jakie masz szanse na jej ochronę
Czy wiesz, że nie każdą nazwę firmy lub marki da się ochronić prawnie? W tym artykule chcemy podpowiedzieć Ci, w jaki sposób stworzyć markę, która będzie nie tylko atrakcyjna pod względem marketingowym, ale też możliwa do ochrony pod względem prawnym. Stwórz silną nazwę dla swojej firmy - zaczynamy!
Silna nazwa dla firmy – od czego zależy?
Dlaczego niektóre nazwy firm są silne pod względem ochrony prawnej, a inne nie? Skąd bierze się takie określenie i w jaki sposób ocenia się poszczególne nazwy?
Siłę lub słabość nazwy firmy pod względem prawnym mierzy się możliwością jej ochrony prawnej. Jako że do nazwy firmy co do zasady nie przysługują prawa autorskie (nawet jeżeli sam wymyślisz nazwę dla swojej firmy, nie będziesz miał do niej praw autorskich, sic!), powinieneś pomyśleć o innym sposobie jej ochrony prawnej. Najlepszym sposobem, który daje najszerszą ochronę Twojej nazwie, jest jej rejestracja jako znak towarowy w Urzędzie Patentowym. Zastrzeżenie znaku towarowego przynosi wiele korzyści. W momencie otrzymania prawa ochronnego otrzymujesz wyłączne prawo do używania zastrzeżoną nazwą. Będziesz mógł skutecznie walczyć z nieuczciwą konkurencją, która zechce nazwać się tak samo lub podobnie i żerować na Twojej renomie. Będziesz mógł walczyć z podróbkami Twoich produktów i skutecznie chronić markę przed plagiatem.
Ilustracja przedstawiająca potrzebę ochrony marki
Silna nazwa firmy – czy każdą nazwę da się chronić prawnie?
Nie każdą nazwę firmy można zastrzec jako znak towarowy, a przez to zapewnić jej silną ochronę prawną.
Istnieją takie rodzaje nazw firm, które nie będą mogły skorzystać z ochrony prawnej. Popatrz poniżej na wykres przedstawiający rodzaje nazw dla firm pod kątem ich siły prawnej. Pionowa przerywana linia wyznacza granicę zdolności rejestrowej, czyli możliwości zastrzeżenia danej nazwy jako znaku towarowego w Urzędzie Patentowym.
Wykres przedstawiający rodzaje nazw pod kątem ich siły prawnej
Znaki towarowe rodzajowe
Znaki rodzajowe to takie znaki towarowe, które wprost wskazują na rodzaj oferowanych przez przedsiębiorcę towarów i usług. Na przykład nazwą rodzajową będzie „Bułka“ dla działalności gospodarczej pod postacią piekarni lub „Kiełbasa“ dla sklepu z wędliną. Jak cała sprawa z wyborem nazwy rodzajowej wygląda pod względem prawnym?
Inny przykład znaku rodzajowego to: „BUTY.PL“ . Próbę rejestracji tej nazwy jako znak towarowy podjęto w 2014 r. (nr zgłoszenia: Z.408399). Nazwę tę próbowano zarejestrować w kategorii m.in. produkcji i sprzedaży obuwia. Urząd Patentowy odmówił zastrzeżenia tej domeny.
Kolejne przykłady znaków rodzajowych to próba rejestracji nazwy „MUS“ w zakresie dżemów i sosów owocowych (nr zgłoszenia: Z.251836) czy nazwy „drukarka.pl“ (nr zgłoszenia: Z.251692) w zakresie m.in. urządzeń komputerowych.
Znaki towarowe opisowe
Znaki opisowe to takie oznaczenia, które w bezpośredni sposób wskazują na inne cechy towarów niż ich rodzaj, np. na pochodzenie, jakość, funkcję czy przeznaczenie danego towaru lub usługi. Przykład? Nazwa „gry używane“ (nr zgłoszenia: Z.400293) zgłoszona dla oznaczania m.in. gier. Słowo „gry“ wskazuje na rodzaj produktów, a „używane“ na ich pochodzenie. Urząd Patentowy odrzucił zgłoszenie tego znaku do rejestracji. Kolejnym przykładem może być znak „ryż ugotowany zamrożony“ (nr zgłoszenia: Z.435763) zgłoszony do oznaczania ryżu. Urząd Patentowy oczywiście odmówił ochrony.
Znaki towarowe aluzyjne
Znaki towarowe aluzyjne, to takie oznaczenia, które sugerują, czym może zajmować się dana firma lub do czego może służyć dany produkt lub usługa, ale nie opisują tego wprost. Aluzyjna nazwa firmy daje swojemu odbiorcy pewne sugestie co do tego, w jakiej branży działa ta firma lub tego, jakie towary i usługi oferuje.
Przykładem nazwy aluzyjnej może być nazwa „Ibu-Vit K“ zastrzeżona w kategorii produktów farmaceutycznych. Możemy domyślać się, że chodzi tutaj o preparat zawierający ibuprofen oraz witaminę K. Innym przykładem znaku aluzyjnego jest nazwa „Dary sadu“ (nr rejestracji: R.307038). Co kojarzy Ci się z taką nazwą? Pewnie owoce i warzywa, które można znaleźć w sadzie. Trafnie - nazwa ta została zastrzeżona w zakresie m.in. past warzywnych i mrożonych owoców.
Zamknięta kłódka symbolizująca ochronę prawną marki
Znaki towarowe arbitralne
Znak towarowy arbitralny to oznaczenie, które może być uznane za rodzajowe lub opisowe w jednym kontekście, ale użyte w całkiem inny sposób staje się oznaczeniem odróżniającym. Przykład? Jedna z największych marek świata – „Apple“. W kontekście sprzedaży jabłek byłaby to nazwa rodzajowa, niemożliwa do zastrzeżenia jako znak towarowy. W kontekście elektroniki nie jest to słowo typowo używane, a przez to staje się abstrakcyjne. Nazwę rodzajową jednego z owoców wykorzystała również znana firma telekomunikacyjna. W kontekście tego rodzaju usług słowo „Orange“ będzie miało charakter odróżniający i abstrakcyjny, natomiast miałoby charakter rodzajowy w zakresie np. importu pomarańczy.
Kolejne przykłady to nazwa „Truskawka“ zastrzeżona w kategorii lodów (nr rejestracji: R.135228) czy „Kaczka“ zarejestrowana w zakresie środków dezynfekujących (nr rejestracji: R.090849).
Znaki towarowe fantazyjne
Znaki towarowe fantazyjne to takie oznaczenia, które nie funkcjonowały wcześniej w danym języku i zostały stworzone na potrzeby danej marki. Ważne, aby nowo stworzone słowo nie było słowem rodzajowym ani opisowym. O co w tym chodzi? Czasami wymyślona przez przedsiębiorcę nazwa wprawdzie jest neologizmem, ale złożonym ze zbitki słów, które nie mają zdolności odróżniającej. Przykładem takiego neologizmu może być nazwa „twójoutdoor“ (nr zgłoszenia: Z.403172), która ubiegała się o rejestrację w zakresie usług reklamy. Mimo tego, że w języku polskim nie ma takiego słowa jak „twójoutdoor“, to rozbijając je na części składowe „twój“ oraz „outdoor“ otrzymujemy słowo, które nie będzie miało odróżniającego charakteru w zakresie świadczenia usług reklamowych.
Nazwa dla firmy, która jest nowym, fantazyjnym słowem może korzystać z silnej ochrony prawnej, dlatego staramy się, aby każda nazwa, którą tworzymy była nie tylko nazwą atrakcyjną pod względem marketingowym, ale też jak najsilniejszą pod względem prawnym. Poniżej zobaczysz kilka naszych realizacji, więcej z nich możesz zobaczyć tutaj.
Przykłady znaków towarowych fantazyjnych:
- GRAZZIO – nazwa stworzona dla naszego klienta z branży jubilerskiej. Nazwa ta nawiązuje do włoskiego słowa „grazie“ oznaczającego „dziekuję“ oraz do polskiego terminu „gracja“ kojarzącego się z elegancją i wdziękiem.
- VINSEN – nazwa, którą stworzyliśmy na potrzeby firmy zajmującej się realizacją skomplikowanych projektów budowlanych. Nazwa ta nawiązuje do najwyższej góry na Antarktydzie – góry Vinson
- CREONIUM – nasza realizacja nazwy dla agencji interaktywnej działającej na rynku polskim i brytyjskim. Nazwa podkreśla twórcze podejście i nawiązuje do kreacji nowych trendów.
- INUBI – nasza kreacja nazwy dla linii perfum unisex, wywodząca się ze słowa "kinubi", co w języku suahili oznacza harfę, odzwierciedlającą tajemnicę i zmysłowość perfum
Znaki towarowe renomowane
Nawet jeżeli sam z nich nie korzystasz, to i tak na pewno znasz takie marki, jak: Apple, Burger King, Nivea czy Chanel. Bez wątpienia marki te są znakami renomowanymi. Renoma to bardzo dobra opinia o kimś lub o czymś, jednak w znaczeniu prawnym chodzi bardziej o rozpoznawalność danej marki, niż dobre zdanie na jej temat. Znak towarowy renomowany to zastrzeżony znak towarowy, który w konsekwencji intensywnego używania stał się rozpoznawalny wśród znacznej części odbiorców. Jeżeli Twoja marka stanie się znakiem renomowanym, będzie mogła korzystać ze wzmocnionej ochrony prawnej, tzn. ochrona będzie obejmowała nie tylko Twoją branżę (towary i usługi wymienione we wniosku o zastrzeżenie znaku towarowego), ale rozciągnie się na wszystkie branże i wszystkie towary i usługi. Znak towarowy renomowany uzyskuje rynkowy monopol w zakresie ochrony prawnej.
Silna nazwa dla firmy – co zrobić, by Twoja marka była silna prawnie?
Wszystko rozpoczyna się już od wyboru nazwy dla Twojej marki. Powinieneś unikać nazw rodzajowych i opisowych, ponieważ takie nazwy co do zasady nie podlegają ochronie prawnej. Najlepiej byłoby, abyś stworzył unikalną, fantazyjną nazwę. Kolejnym krokiem, który sprawi, że Twoja marka będzie silna prawnie to rejestracja tej nazwy w Urzędzie Patentowym, czyli zastrzeżenie jej jako znak towarowy. Rejestracja zapewni Ci wyłączność na posługiwanie się Twoją nazwą. Będziesz mógł ścigać nieuczciwych konkurentów, którzy wykorzystują zastrzeżoną nazwę bez Twojej zgody. Będziesz mógł walczyć z podróbkami Twoich produktów. Zabezpieczysz swoją domenę i konta w social media (jeżeli będą pokrywały się z zarejestrowaną nazwą). Silna prawnie nazwa firmy pozwoli Ci nie martwić się o bezpieczeństwo Twojej marki, a dzięki temu pozwoli Ci spać spokojnie.
Często zadawane pytania
Poznaj odpowiedzi na popularne pytania
Silna marka to taka, która jest chroniona przepisami prawnymi, co daje możliwość budowania jej w sposób bezpieczny jak i atrakcyjny. Najlepszym sposobem, który daje najszerszą ochronę nazwy jest jej rejestracja w Urzędzie Patentowym.
Nie każdą nazwę firmy można zastrzec jako znak towarowy. Mówią o tym bezwzględne przesłanki odmowy rejestracji, które jednoznacznie wykluczają zastrzeżenie znaku. Do nich min. zaliczamy szczegółowość, rodzajowość, opisowość znaku.
Najlepiej jest stworzyć nazwę firmy, która nie jest związana z produktem czy usługą. Twoja nazwa powinna być unikatowa, dopasowana do Twoich odbiorców jak również bezpieczna. Ma się wyróżniać wśród innych marek, jak również mieć swój oryginalny charakter. Jeżeli tworzysz firmę wybieraj jak najbardziej unikatową i fantazyjną nazwę. To pozwoli Ci wyróżniać się na rynku i spokojnie budować swoją pozycję w branży.
